Trapassato Prossimo

L'Imperfetto

Geldik İtalyanca'da sıklıkla kullanılan bir zamana.. Zamanların tam olarak çevirisinin yapılmasının yanlış olduğunu düşünüyorum. l'Imperfetto Türkçe'de "yapıyordum; yapmaktaydım", İngilizce'de "I was doing" anlamlarına gelmekte; ancak diğer kullanımları da var.. Öncelikle kurallı fiil çekimlerini inceleyelim.

-ARE

Parlare

(Io) Parlavo

(Tu) Parlavi

(Lui/Lei) Parlava

(Noi) Parlavamo

(Voi) Parlavate

(Loro) Parlavano

-ERE

Correre

(Io) Correvo

(Tu) Correvi

(Lui/Lei) Correva

(Noi) Correvamo

(Voi) Correvate

(Loro) Correvano

-IRE

Finire

(Io) Finivo

(Tu) Finivi

(Lui/Lei) Finiva

(Noi) Finivamo

(Voi) Finivate

(Loro) Finivano

Scioglilingua - Tekerleme

Treantatre Trentini Entrarono a Trento Tutti e Trentatre Trotterellando

il Traffico

la macchina

la moto

l'autobus

il tram

il metro- metropolitana (emin olamadım şimdi..)

bu da Milano metro haritası

il treno

la bici

il semaforo

l'autostrada

la polizia

la piazza

Bunların Dışında:

via

viale

corso

il camion

il marciapiede

la fermata

I Negozi...

L'Ospedale

La Farmacia

Panetteria

Tabacchi-Tabaccheria
NOT: Tabacchi'de sadece sigara satılmaz. Otobüs bileti, aylık abonman, resmi belgeler için pul, kahve-brioche, vs vs ihtiyaç duyulacak bir sürü şey burada satılmaktadır.Ayrıca resime aldanmayalım, çoğunlukla akşamüstü kapanır bu dükkanlar.. 24 saat yazıyorsa sadece sigara almak için otomatlar bulunduğunu gösterir.

Supermercato

Macelleria-Salumeria-Polleria ecc.

Pizzeria

NOT: Napolililer daha iyi yapar bunu.. (Bu arada foto Hollanda'dan çaktırmayın )

il Bar

Not: İtalya'ya ilk gidildiğinde her yerde bar görülünce insanların alkole düşkün olduğu düşünülüyor.Ancak "bar" kavramı bizdekinden biraz farklı.. Sabah kahve-kahvaltı vs için de bar kullanılıyor.Alkol; tabi ki var.

Paninoteca

(Dükkan versiyonu da var tabi ama bu arabalar da bayağı yaygın)

Ayrıca:

Pasticceria

Fruttivendolo

Ortolano

Calzature

Alimentari

Profumeria

Libreria(Kitapçı; kütüphane değil)

Biblioteca(bu kütüphane)

Gioelleria

Fiorista

Le Preposizioni Semplici

di, a, da, in, con, su, per, tra, fra....

Yukarıda saydıklarım (sanırım Türkçesi Edat ) yön ve durum belirten ya da anlam bütünlüğü sağlayan ekler...
Bu konuda ne yazık ki mantık sürebilecek kuralar pek yok...Ben kullana kullana öğrenmeye çalışıyorum; size de bunu tavsiye ederim..O yüzden ezbere kaçacağım.

ESSERE ANDARE

+

a casa

a scuola

a teatro

a letto

a pranzo

a cena

a tavola

a lezione

al bar

al mare

al cinema

all'aeroporto

allo stadio

(şehirler- adalar)

a Firenze

a Roma

all'Elba

in banca

in centro

in chiesa

in ufficio

in campagna

in montagna

in citta

in trattoria

in pizzeria

in biblioteca

in vacanza

in classe

in cucina

in bagno

(ülkeler-eyaletler-büyük adalar)

in Italia

in Lombardia

in Sardegna

Presente Forme Irregolari

http://www.scudit.net/mdwpresenteir.htm

Atladığım bir nokta olmuş,Daha önce işlenmesi gereken bir konu...Yukarıdaki sitede A'dan Z'ye Presentede kuralsız 52 fiil sıralanmış.Ancak ben gene de tekrar amaçlı buraya yazacağım.

ANDARE
Vado
Vai
Va
Andiamo
Andate
Vadono

APPARIRE
Appaio
Appai
Appare
Appariamo
Apparite
Appaiono

ARRICCHIRSI
mi Arricchisco
ti Arricchisci
si Arricchisce
ci Arricchiamo
vi Arricchite
si Arricchiscono

AVERE
Ho
Hai
Ha
Abbiamo
Avete
Hanno

BERE
Bevo
Bevi
Beve
Beviamo
Bevete
Bevono

CAMBIARE
Cambio
Cambi
Cambia
Cambiamo
Cambiate
Cambiano

COGLIERE
Coglio
Cogli
Coglie
Cogliamo
Cogliete
Cogliano

CRESCERE
Cresco
Cresci
Cresce
Cresciamo
Crescete
Crescono

CUOCERE
Cuocio
Cuoci
Cuoce
Cuociamo
Cuocete
Cuociono

DARE
Do
Dai
Da'
Diamo
Date
Danno

DIRE
Dico
Dici
Dice
Diciamo
Dite
Dicono

DOLERE
Dolgo
Duoli
Duole
Doliamo /Dogliamo
Dolete
Dolgono

DOVERE
Devo
Devi
Deve
Dobbiamo
Dovete
Devono

ESSERE
Sono
Sei
é
Siamo
Siete
Sono

FARE
Faccio
Fai
Fa
Facciamo
Fate
Fanno

FINIRE
Finisco
Finisci
Finisce
Finiamo
Finite
Finiscono

FORNIRE
Fornisco
Fronisci
Fornisce
Forniamo
Fornite
Forniscono

GIACERE
Giacco
Giaci
Giace
Giacciamo
Giacete
Giacciono

GIOCARE
Gioco
Giochi
Gioca
Giochiamo
Giocate
Giocano

GIUNGERE
Giungo
Giungi
Giunge
Giungiamo
Giungete
Giungono

INORRIDIRE
Inorridisco
Inorridisci
Inorridisce
Inorridiamo
Inorridite
Inorridiscono

LASCIARE
Lascio
Lasci
Lascia
Lasciamo
Lasciate
Lasciono

LEGGERE
Leggo
Leggi
Legge
Leggiamo
Leggete
Leggono

MORIRE
Muoio
Muori
Muore
Moriamo
Morite
Muoiono

NUOCERE
Nuoccio
Nuoci
Nuoce
Nuociamo
Nuocete
Nuocciono

PIACERE
Piaccio
Piaci
Piace
Piacciamo
Piacete
Piacciono

PORRE
Pongo
Poni
Pone
Poniamo
Ponete
Pongono

POSSEDERE
Possiedo / Posseggo
Possiedi
Possiedi
Possiede
Possediamo
Possedete
Possiedono

POTERE
Posso
Puoi
Puo'
Possiamo
Potete
Possono

REGGERE
Reggo
Reggi
Regge
Regge
Reggiamo
Reggete
Reggono

RIANDARE
Rivado
Rivai
Riva'
Riandiamo
Riandate
Rivanno

RIEMPIRE
Riempio
Riempi
Riempie
Riempiamo
Riempite
Riempiono

RIFARE
Rifaccio
Rifai
Rifa
Rifacciamo
Rifate
Rifanno

RIMANERE
Rimango
Rimani
Rimane
Rimaniamo
Rimanete
Rimangono

SALIRE
Salgo
Sali
Sale
Saliamo
Salite
Salgono

SAPERE
So
Sai
Sa
Sappiamo
Sapete
Sanno

SCIARE sciosciisciasciamosciatesciano
Sci
Scii
Scia
Sciamo
Sciate
Sciano

SEDERSI
Mi Siedo / Seggo
Ti Siedi
Si Siede
Ci Sediamo
Vi Sedete
Si Siedono / Seggono

SOLERE
Solgo
Suoli
Suole
Sogliamo
Solete
Sogliono

SPEGNERE
Spengo
Spegni
Spegne
Spegniamo
Spegnete
Spengono

SPIEGARE
Spiego
Spieghi
Spiega
Spiegiamo
Spiegate
Spiegano

STARE
Sto
Stai
Sta
Stiamo
State
Stanno

TACERE
Taccio
Taci
Tace
Tacciamo / Taciono
Tacete
Tacciono

TENERE
Tengo
Tieni
Tiene
Teniamo
Tenete
Tengono

TRADURRE
Traduco
Traduci
Traduce
Traduciamo
Traducete
Traducono

TRALASCIARE
Tralascio
Tralasci
Tralascia
Tralasciamo
Tralasciate
Tralasciano

TRARRE
Traggo
Trai
Trae
Traiamo
Traete
Traggono

UDIRE
Odo
Odi
Ode
Udiamo
Udite
Odono

USCIRE
Esco
Esci
Esce
Usciamo
Uscete
Escono

VALERE
Valgo
Vali
Vale
Valiamo
Valete
Valgono

VENIRE
Vengo
Vieni
Viene
Veniamo
Venite
Vengono

VOLERE
Voglio
Vuoi
Vuole
Vogliamo
Volete
Vogliono

I Pronomi Combinati

Pronomi Combinati, cümle içinde Pronomi Diretti ve Pronomi Indiretti'nin berabe kullanıldığı durumlarda bu iki türün birleşerek oluşturduğu kalıplara denir.Italyancanın pratik kullanımı ve sesliliğinin bozulmaması açısından önemlidir.Yalnız şöyle bir durum var ki; Pronomi Combinati'yi anlam olarak öğrensek bile cümlede kullanımı biraz zaman alabiliyor.Telaşlanmayın diye söylüyorum:)...
Öncelikle Pronomi Diretti ve Pronomi Indiretti'yi sıralarsak daha kolay anlaşılacak:

PRONOMI DIRETTI
(me)-----mi
(te)-----ti
(lui)-----lo
(lei)-----la
(noi)-----ci
(voi)-----vi
(loro)-----li/le
PRONOMI INDIRETTI
(a me)-----mi
(a te)-----ti
(a lui)-----gli
(a lei)-----le
(a noi)-----ci
(a voi)-----vi
(a loro)-----gli

Örneklerle ilerlersek;

Luigi mi da un libro volentieri.

*Luigi me lo da volentieri( a me; il libro)

Maria ti scrive una lettera.

*Maria te la scrive..(a te ; la lettera)

Paolo ci manda due fax.

*Paolo ce li manda.(a noi, 2 fax)

Flavia vi regala delle riviste.

*Flavia ve le regala.(a voi, le riviste)

*****Antonio ve ne regala quattro.

üstteki örnekteki gibi nesnenin sayısı da belli olduğunda (quantita) ya da bir bütünün parçası hakkında konuşulurken(örn.pastadan bi dilim aldım) "ne" kullanılır.

Devo mandare un fax a Paolo.

*Glielo mando subito.(a Paolo, fax)

Devo mandare un'email a Federica.

*Gliela mando.(A Federica, e-mail)

I miei genitori vogliono sapere i numei dei miei cellulari.

*Glieli mando

Maria vuole tutte le mie fotocopie.

*Gliene do solo meta.

Yazdığım bu örneklerin dışında da anlama uygun türlü kombinasyonlar yaratılabilir.Hepsini yazmanın anlamsız olduğunu düşünüyorum.

Passato ile Kullanılırken: Özellikle yardımcı fiil "avere" ile çekilen fiillerde Pronomilerin sonundaki sesli harf "avere" ile kaynaşıp iki sesin üstüste telaffuzu sorununu ortadan kaldırır.

Örn: Glielo hai detto ------------ Gliel'hai detto

il Corpo

Bir haftadır House MD İtalyanca izliyorum.Bunu da etkisiyle farkettim ki vücudumuzu ve organların isimlerini yeterince bilmiyorum.. İtalya'da _evlerden uzak_ eğer ki hastalanırsanız veya doktorla işiniz olursa İngilizce'ye fazla güvenmek çok "sağlıklı" olmayacaktır.

Vücut: il Corpo

Baş : la Testa

Saç: i Capelli (her zaman çoğul)

Alın: (bunu bulamadım:)

Göz: l'Occhio

Burun: il Naso

Ağız: la Bocca

Dil: la Lingua

Kulak: l'Orecchio

Boyun: il Collo

Kol: il Braccio

Dirsek: il Gomito

El: il Mano

Parmak: il Dito

Göbek: la Pancia

Penis: il Pene (bu küfür olmayanı)

Vajina: la Vagina (bu da küfür değil)

Bacak: la Gamba

Diz: il Ginocchio

Bilek: la Caviglia

Ayak: il Piede

Kalp: il Cuore (bak bu önemli)

Deri: la Pelle

Kemik: l'Osso

Akciğer: il Polmone

Mide: il Stomaco (bu organın adı; günlük kullanımda la pancia kullanılabilir)

Bağırsak: l'Intestino

Popo: l'Asino (culo daha yaygın)

Anüs: l'Ano

Mal di Testa: Başağrısı

Sağlıklı: Sano

Hasta olmak : Stare male

(Hatırlandıkça Eklenecek...)

Pronomi Diretti - Pronomi Indiretti

Bu da Italyanca'yı bir hayli zenginleştiren ve hızlı konuşmayı artıracak bir bilgi..Başlarda kolay gözükse de özellikle benzerlikleri avantaj olmasına rağmen sıklıkla hata yapılmasına sebep olmakta..

PRONOMI DIRETTI

(me)-----mi

(te)-----ti

(lui)-----lo

(lei)-----la

(noi)-----ci

(voi)-----vi

(loro)-----li/le

PRONOMI INDIRETTI

(a me)-----mi

(a te)-----ti

(a lui)-----gli

(a lei)-----le

(a noi)-----ci

(a voi)-----vi

(a loro)-----gli

***** Pronomi olan "ne": Bir bütünden ya da belli sayıdaki bir şeyin belli bir kısmını anlatmaya çalışırken (üç kitaptan biri ya da pastadan bir dilim gibi) pronome olan "ne" kullanılır

Compro tre giornali e ne leggo uno.

Compro una torta e ne mangio meta/un po/poca/molta....

*Passato ile Kullanımı: Özellikle 'avere' ile çekilen fiillerde cümlenin sesli olarak akıcı olması için lo/la daki sesler avere çekimleriyle içiçe girer.

Ho ricevuta una e-mail e l'ho letta.

Ho ricevuta tre e-mail e le ho lette.

Ho ricevuta un fax e l'ho letto.

Ho ricevuta tre fax e ne ho letto uno.

Ho ricevuta cinque e-mail e ne ho lette tre.

Önemli ayrıntı: Passato ile kullanımda bahsedilen nesnenin cinsiyeti passato ile çekilen fiilin son harfini değiştirir.Birinci örnekte e-mail femminile olduğu için fiil -a ile çekilirken; üçüncüde maschile olduğu için -o ile çekilmeiştir.